जनयुद्ध


योगेन्द्र गिरी

कति गर्छौ जनयुद्ध प्रचण्ड जनयुद्ध तिमी नेपाली भूमिमा
तेह्र बर्षको यति ठुलो युद्धमा पनि भएन देशमा शान्ति किन ?

त्यति बेला भन्यौ जनतालाई तिमी नेपाललाई स्विजरलेण्ड बनाउछु
नौ महिना सम्म सरकारमा बसेर पनि केही गरेनौ प्रचण्ड तिमीले किन ?

अहिले सरकारबाट बाहिरिएर जनआन्दोलन गर्छौ किन ?
दसौ हजार जनताहरु भने तातो गोली खाएरै मरे

तिमी भने महलमा देश विदेशको भ्रमण गर्छौ किन ?
किन प्रचण्ड तिमी किन ?....................................

धुपू - १ लेब्रंग
संखुवासभा
इमेल- yogendra.yogen@yahoo

पैसाको लोभ


रामु गैरे

कुबेर बन्नु थिएन मलाई
पिरितिको मायामा आगो लगाइ
घर परिवार सबै सँग बिछोड गराइ
अनी आफ्नो मान्छे पनि बनायो पराइ
आफ्नै सन्तानले पनि बुवा नदेखेको धेरै भैसक्यो
अनी उमेर पनि ३ भागको २ भाग गैसक्यो
पैसाको जात कालो रहेछ जती जती भये पनि नहुने
साइकल अनी बाईक अनी कार त अनी प्लेन
मर्ने बेलाको अन्तिम सास्मा पनि उस्लाई छैन चएन (पैसाको बारेमा )
यस्तै रहेछ साथीभाइ यो पैसाको जात
स्वोदेश्मै गएर परिवार सँग बट्टाउनु पर्छ हात
अनी हेर्नुस त कती रामो परिवार सँगइ को साथ
मरेर जादा लगाउने कात्रोमा गोजी हुदोरहेन्छ क्यार
जती कमाये पनि सँगइ लियर जाने
जिन्दगीभर खाइ नखाइ दु:ख गरेर कमाएको
जती सबै पैसा अनी सम्पत्ति सबै सित्तैमा दिएर जाने
साथीभाइ जती बिदेशको गुलामी गरेपनी यस्तै रहेछ
अबत केही गर्नु नै छ भने आफ्नै स्वोदेश्मै अगाडि सर्नुस्
म भने सधैंका लागि बिदेश बाट बिदा भएर जानेनै भये
अनी तपाईंहरुले पनि अब सोच बिचार गर्दै गर्नुस्
नुवाकोट ४ चिउरामती अर्घाखाँची
हाल दुबइ

उडाइ लग्यो सानो संसारको छानो


आचार्य प्रभा

रहेन अस्तित्व तिम्रो अब
खै!तिम्रो रूपको महत्व
अनी खै तिम्रो मीठो
अभिनयको औचित्य ?
सब छताछुल्ल भए
तिम्रा भावनाहरु ,
अनी धमिला बागमतीमा
अनुवाद भयो तिम्रो त्यो
निस्कलंक कुमारीत्व ।
"नम्र"लाग्दथ्यो तिम्रो स्वभाव
"नम्रता"नाम पाए झै
शालिन लाग्दथ्यो तिम्रो मुहार
प्रकृतिले बरदान दिइे सजाए झै
त र अब लाग्यो ............,
तिम्रो स्वभाव र तिम्रो सौन्दर्य
केवल तिमी बिपरित भएर
कलंकको आँधिबेह्री बनेर
तिमीलाई छल्नलाई
तिमीमा मन्त्रमुघ्ध बनेर छाएछ
अनी तिमी बहकियौ
रूपको कालो बजारमा
या त फँस्यौ कसैको जाली मोहमा ?
या त तिमीमा दैत्यरुपी सोँचले
डेरा जमायो ,
वा त तिमी कसैको स्वार्थी मोहमा
लिप्त बनेर पागल बन्यौ ।
भन्छन कहिले कही मानव सोँचमा
दानवले बास गर्छन्
अनी बहकिन्छ मन,
हो कहिले मन चँचलताको परकाष्ठा
नाघ्न पुग्छ
अनी कलुषित बनेर
पाइला डग्मगाउँछ आँफैमा
भुइँचालो मचाएर ,
ध्वस्त बन्छ सपनाको महल
उडाइलान्छ "सानो संसारको छानो"
अनी सर्वाँग नग्याइदिन्छ
जिन्दगीको बस्त्र च्यातिँदै,च्यातिन्दै
सुस्त सुस्त ...............,
हो यही नियती भोग्नु पर्‍यो तिमीले
बैंश र रूपको आडम्बरमा फंसेर ,
अब सोँच्दै हौला पश्चतापको दिन गन्दै
आत्माग्लानिको ज्वालामा दन्केर ।

(समर्पित उनै मीठो गल्ती गर्ने यौवनालाई )

गीत


इप्सुल मगर

जन्मभूमिको मायाँ खिइयो कि कतै !
प्रदेशीको त्यो मन सिइयो कि कतै !

ती बुढा आमा र वावा पर्खेका छन् है
मीलनको दियो मनमा बालेका छन् है
विश्वासको पोको त्यहाँ छिनियो कि कतै

प्रतिक्षामा समयले धेरै रंग फेरि सक्यो
भाग्यले तिम्रो कर्मको खेल हेरि सक्यो
तै पनि सस्तो मै पसिना विलियो कि कतै
प्रदेशीको त्यो मन सिइयो कि कतै

अभीष्ट र्इच्छा


खगेन्द्र थापा

हिजोसम्म आशाको क्यानभासमा रंगिएको यो मन,
रङ र कुचीको अभावले छट्पटार्इ छट्पटार्इ
आज मानवताको मरुभूमीमा मुर्छित भएर ढल्न लाग्दा
अचानक छङ्गछङ्ग बग्ने झरना जस्तो, कञ्चन लेकाली ताल जस्तो
निर्मल सागरको उर्लदो छाल जस्तो, विषैविषले भरिएको बोत्तल देख्छ,
अभागी हातहरु त्यतै लम्कन्छन् नजर त्यहीँ लठिन्छ
सायद, फगत एउटा अन्तिम आशा पसारेर
अर्ध चेतनामै मैले टुलुटुलु हेर्दैगर्दा, गम्दागम्दै, सोच्दासोच्दै,
अमृतमय त्यो काँचको बोतल प्याट्ट फुट्छ
त्यसैले होला, म आत्तिएर बेस्सरी चिच्याउँदै हुन्छु
कलेटीपरेका ओठ बाँउदै बिछिप्त स्वरले,
केवल, पानी.....पानी.....भनेर,
तर
"असिम दुःख बेदनाका माझ अझै किन बाँच्नु पर्ने -"
मैले, म भित्र लीन भएर चिन्तन गर्दैगर्दा
ऊ भने, खुरुखुरु बालुवा भिजाउँदै हुन्छ
बोतल र मेरो जिजिविषा लत्याएर
सधैँ, सधैँका लागि हाम्रो जीउने आशा बत्त्याएर
तर पनि, सासले साथ नछोड्दा सम्म
बाँच्ने आशाहरु सल्बलाउँदै थिए यो दधिची हृदयमा
तब त म, जीवन मरणको संघार टेकेरै पनि
विक्षिप्त ढुक्ढुकीको रथ हाँकीरहेथेँ
खियाले खाईसकेका मेरै गाउँबस्तीहरु माझ,
आतंकले क्षतविक्षत् मनस्थितिका साथ
छिनछिनमा हरे कृष्ण हरे राम जपेर
खाँटी पागलको उपमा खेपेर,
अनुभूतिहीन म, त्यतिबेला कम्पित स्वरमा बर्बराउँदै थिएँ
यो मुलुकमा अब पनि यस्तै भाँडभैलो मच्चिई रहन्छ भने
"भो, प्यासी रहरहरु नमौलाउन् घार्इते मनलाई जंजिरले बाँधी दिन्छु
छिचिमिराहरुले दिउँसै ताण्डव नृत्य देखाइ रहन्छन् भने
मुर्छित रहरलाई पहाडले थिचिदिन्छु,
अझै आत्मदाह नहुने हो भने, जिउने आशा नमर्ने हो भने,
बाँचेर मैले हिड्नै पर्छ भने ।"

म परदेशिनुको आशय


आचार्य प्रभा

करुण चित्कार मनमा लिएर
आँशुका थोपाहरुलाई
मुटुको घडामा समेट्दै
बन्धकी हाँसो उकास्न
म परदेशिएको मान्छे ।
बिवसता मेरो नजिक थियो
त्यो क्षण ,
अनी पीडा आफन्त थियो
त्यो पल,
शायद समस्याले जकडिएको
त्यो समयमा आफ्नाहरु पनि
तर्किएर बैरी बने होलान,
मन भौंतारिएर आश्वासनको खोजिमा थियो
शान्त्वनाको पुल बाँधिदिने हातहरु
सुन्यतामा हराए शायद ,
हो यस्तै बाध्यताहरुको कसिमा
आफुलाई बाँधेर म परदेशिएकी छु।
बैरी र अवसरबादिहरुलाई आकर्षणको
फूल चढाउन
म टाढा आइेपुगेकी छु ,
मेरो टाडिनुको अर्थ हो
म आकर्षक बनुँ
जस्लाई फेरि बैरी मनहरुले
श्रद्धा र आफ्नोपनको आँखाले नियालोस
घ्रीणा र हिनभावनालाइे पखालेर
एउटा जिवित मान्छे बनोस।

(अमेरिका )

गजल

केशब आचार्य

बैँशालु त्यो उमेरमा ,तातो हावा चल्न सक्छ
मात धेरै चड्यो भने ,जवानी त्यो ढल्न सक्छ।

पुर्णिमाको जूनसँगै ,मन्द मन्द हिँडे पनि
सामिप्यमा दुई जोवन ,तात्तिएर बल्न सक्छ ।

चिसो हुन्छ कहिलेकहीं ,बाधिएको रात पनि
एक्लो मन कहिलेकहिं ,आगोसरी जल्न सक्छ।

मनै त हो ढुङ्गासरी ,जत्तिसुकै बाँधे पनि
चिसो हुन्छ फलाम तर ,भट्टी भित्र गल्न सक्छ ।

(अमेरिका )