इज्जत र प्रतिष्ठा

दिलिप योन्जन

फेवातालमा हाँस्ने माछापुच्छ्रे
विश्वसामु नझुक्ने सगरमाथा
राष्टियता र प्रतिष्ठाको लागि
जोश, जाँगर र प्रतिभा जगाई
हामी बिर गोर्खाली
इज्जत र स्वाभिमान बेचेर
खुशियाली कसरी मनाउँछौ मसँग....?
अन्याय र अत्याचारको बिरोधमा
एक पेट र एक आङ् छोप्न लड्दैनौ भने
तिमीले मोजमस्तीमा संसार भुल्यौ
कुनीति र कु संस्कार बुझेनौ
इतिहासलाई पल्टाएर किन हेदैनौ
कैयौ शताब्दी बित्यो
हामी बहादुर र लडाकु
किन बुझ्दैनौ......?
प्रयास त गर.......?
मान्छे चन्द्र्मा पुगिसक्यो
हामी अर्काको सेवामा
कैयौ सताब्दी बित्दा निन्द्राले छाडेन
कति संसार जित्ने दाबी गर्छन्
युदमा बाजी लगाउने जिबन
इतिहासले तिमिलाइ चिन्दैन
पैसाको मुल्य.... त मृत्यु.....
जंग बहादुरको घमण्डले
हामीलाई अन्धकारमा फसायो
भए पनि प्रयोग र परीक्षण
बिसौ शताब्दी त के, अझै कति-कति
अधिकार र कर्तब्य नबुझ्दा
मोजमस्ती र खुशियाली बटुल्नेहरुले
इतिहास पल्टाएर कहिले हेरेनन्
रुढिवाद र कुरीति बुझ्ने प्रयास नै छैन
तर उ बुझ्दैन............. ?
बुझ्ने बेला भएको पनि छैन
बिसौ शताब्दी त बित्दैछ।

अन्योलमा नपारी दिशा निर्धारण गरेमा
हामी हक र अधिकार लिन सक्नेछौ
उन्नति त प्रगातिले शिखर चुम्नेछ
हामी माथि लादेको परम्परा सकिनेछ
अनिस्चित भबिष्य सुनिश्चित हुनेछ
शुर्य हाँस्ने छ
चन्द्रमा पिल्पिलाउने छ
डाँफे र मुजुरले राष्टियता देखाउने छ
धर्तिले गर्भाधान गर्ने छ
शान्तिको दुत बुद जन्माउन
समानता र स्वतन्त्रता पाउन
कचेल्तिएका ओठहरु फक्रिनेछ
भोक र रोग बिरुदमा बाँच्ने आशा छर्न
हातमा हात मिलाउँदै देश बिकास गर्न
अतितसँगै बर्तमानको इतिहास कोर्न
बुझ्ने प्रयास गर
समय धेरै बितिसक्यो
किन बुझ्ने प्रयास गर्दैन उ............?
घाम र पानीले नथाकेको जीबन
दुख र ब्यथाले नपाकेको शरीर
मुत्युसंग पछाडी नहट्ने योदा
नसा नसामा बारुद भरेर लड्नु छ
असमानताको पर्खाल भत्काउन
इज्जत र प्रतिष्ठा कायम गर्नको लागी
हिमाल जस्तो जिन्दगी के गर्नु
हिउ नपर्दा अस्तित्व मेटिन्छ भने
झरना जस्तो जिन्दगी के गर्नु
बर्षा नभए भीर पखेरा बन्छ भने
कति भन्नु...........? प्रयास त गर....?
मुक्तिको लागि क्रान्ति गर्नु छ
हातमा मसाल लिएर उठाउनु छ
झुक्दै नझुक्ने सगरमाथा बन्नु छ
पबित्र फेवाताल जस्तो बन्नु छ
राष्टियता र मातृभुमी जोगाउनु छ
शताब्दियौ पुरानो इतिहास कोर्नु छ
मेटिएको पाइला कोटयाउनु छ।

अस्टिन, अमेरिक
२ बैशाख २०४८