चन्द्र गुरुङ
मानिसहरू
उभेका छन् ठेलमठेल
सङ्ग्रहालयमा थुप्रेका दरबारी अवशेषहरू वरपर-
कन्सेरी नै तताउने
निर्दोष रगतले नुहाएका पुराना तरबारहरू
देख्दै रमाइलो लाग्ने
ओइलिएका फूलजस्ता सानाठूला श्रीपेँचहरू
र चित्ताबुझ्दो
एक कुनामा खोक्दै गरेको राजसिंहासन ।
अझै छन् थुप्रै थुप्रै-
जस्तै कि
सबै दाँतहरू मक्किएर झरेपछि
विषरहित सर्पझैं बनेको थोते राजदण्ड ।
जनताको आक्रोशले
ठाउँ ठाउँमा
धुजा धुजा पारिएको राजकीय पोशाकहरू
र सम्पूर्ण रौं-कपाल खुइलाएर
मासुपसलमा सजाई राखेको
बोइलर भाले जस्तै राजकीय इतिहास ।
अचेल-
यी ठूला ठूला दरबारी कोठाहरूमा
माकुरा-फौज रमाइलो पिङ्ग खेल्दै छन्
आलिशान बैठकहरूमा
कुर्सी मेचहरूमाथि
काठेकिराहरूको भोज चल्दै छ धमाधम्
र शाही बागबगैँचाहरूमा
उहिल्यै झैं
गीत गाउँदैनन् पिँजडाबन्द सुगामैनाहरूले ।
तर अनायासै
यस रङ्गीन वातावरणमा
कहाँबाट आए यी मास्टरसाबहरू ?
कक्षा कोठाहरूमा
घोकाउँदै छन् कलिला कोपिलाहरूलाइ
इतिहासको ठेलीहरूबाट झिक्दै
बूढो महाराजाको गन्हाउने जीवनगाथा ।
यी राणाकालीन निरंकुश छायाँहरू
फूलबारीमा खुसक्क पसेर
फेरि
हिँड्ने कोशिशमा छन् रङ्गीन फूलहरू किच्दै
र गाउँघरतिर
बाघचालको खेलमा अभ्यस्त मुखिया बा'हरू
पञ्चायती बैठकहरूमा
गर्दै छन् देश भाँड्ने कुटिल छलफल ।
मुकुटको मुटु चर्केको छ
र महलका शरीरैभरि दरार परेको यस बेला
कहाँबाट आए यी खलबल हो-हल्लाहरू ?
यस कोलाहलपूर्ण माहौलमा
अस्पष्ट बनेको छ राष्ट्रियगानको सङ्गीत ।
यस कुहिरोभित्र
बाध्य बनेका छन् हाम्रा सहीदहरू
आफ्नै हत्याराहरूलाई (सहिदगेटमा)
उचालेर शिरमाथि ससम्मान राख्न ।
नयाँ युगीन गीत रच्दै
क्षितिजमा एक युवा कवि टल्कीरहेको यस घडी
कहाँबाट आए यी संक्रमणग्रस्त हुरीबतास ?
सरकारी भवनहरूमाथि
लरखराउँदै छ राष्ट्रिय झण्डा ।
किन ? हिमालपहाडहरू
पराजित मुद्रामा बसेका छन् चुपचाप
किन ? देशवासीहरू एकआपसमा भिड्दै छन्
बोकेर देशप्रेमको अभावग्रस्त मुटुहरू
र किन ? मूकदर्शक बनेका छन्
ढुँडिखेलको छातिभरि
यी जवान लोकतान्त्रिक आन्दोलनहरू ।
अचम्म लाग्दो !
कहाँबाट आए यी बगरे कसाइहरू ?
थुनेका छन् हामीलाई
च्वाँचेहरूको घिनलाग्दा खोरहरूमा
र छाड्छन् राजनैतिक फोहोरमाथि लडीबुडी गर्न ।
हामी बनेका छौँ
रङ्गीन गाईबाख्राहरू दुरुस्तै
अलमस्तीमा चर्दै छौँ
आफ्नै देशको छातीमाथि हरियो घाँस ।
साँच्चै,
यी सप्पैहरू... कहाँ कहाँबाट आएर
चर्काउँदै छन् हाम्रो मुटुभित्रको सुन्दर देश ?
(अप्रिल २०१०)
मानिसहरू
उभेका छन् ठेलमठेल
सङ्ग्रहालयमा थुप्रेका दरबारी अवशेषहरू वरपर-
कन्सेरी नै तताउने
निर्दोष रगतले नुहाएका पुराना तरबारहरू
देख्दै रमाइलो लाग्ने
ओइलिएका फूलजस्ता सानाठूला श्रीपेँचहरू
र चित्ताबुझ्दो
एक कुनामा खोक्दै गरेको राजसिंहासन ।
अझै छन् थुप्रै थुप्रै-
जस्तै कि
सबै दाँतहरू मक्किएर झरेपछि
विषरहित सर्पझैं बनेको थोते राजदण्ड ।
जनताको आक्रोशले
ठाउँ ठाउँमा
धुजा धुजा पारिएको राजकीय पोशाकहरू
र सम्पूर्ण रौं-कपाल खुइलाएर
मासुपसलमा सजाई राखेको
बोइलर भाले जस्तै राजकीय इतिहास ।
अचेल-
यी ठूला ठूला दरबारी कोठाहरूमा
माकुरा-फौज रमाइलो पिङ्ग खेल्दै छन्
आलिशान बैठकहरूमा
कुर्सी मेचहरूमाथि
काठेकिराहरूको भोज चल्दै छ धमाधम्
र शाही बागबगैँचाहरूमा
उहिल्यै झैं
गीत गाउँदैनन् पिँजडाबन्द सुगामैनाहरूले ।
तर अनायासै
यस रङ्गीन वातावरणमा
कहाँबाट आए यी मास्टरसाबहरू ?
कक्षा कोठाहरूमा
घोकाउँदै छन् कलिला कोपिलाहरूलाइ
इतिहासको ठेलीहरूबाट झिक्दै
बूढो महाराजाको गन्हाउने जीवनगाथा ।
यी राणाकालीन निरंकुश छायाँहरू
फूलबारीमा खुसक्क पसेर
फेरि
हिँड्ने कोशिशमा छन् रङ्गीन फूलहरू किच्दै
र गाउँघरतिर
बाघचालको खेलमा अभ्यस्त मुखिया बा'हरू
पञ्चायती बैठकहरूमा
गर्दै छन् देश भाँड्ने कुटिल छलफल ।
मुकुटको मुटु चर्केको छ
र महलका शरीरैभरि दरार परेको यस बेला
कहाँबाट आए यी खलबल हो-हल्लाहरू ?
यस कोलाहलपूर्ण माहौलमा
अस्पष्ट बनेको छ राष्ट्रियगानको सङ्गीत ।
यस कुहिरोभित्र
बाध्य बनेका छन् हाम्रा सहीदहरू
आफ्नै हत्याराहरूलाई (सहिदगेटमा)
उचालेर शिरमाथि ससम्मान राख्न ।
नयाँ युगीन गीत रच्दै
क्षितिजमा एक युवा कवि टल्कीरहेको यस घडी
कहाँबाट आए यी संक्रमणग्रस्त हुरीबतास ?
सरकारी भवनहरूमाथि
लरखराउँदै छ राष्ट्रिय झण्डा ।
किन ? हिमालपहाडहरू
पराजित मुद्रामा बसेका छन् चुपचाप
किन ? देशवासीहरू एकआपसमा भिड्दै छन्
बोकेर देशप्रेमको अभावग्रस्त मुटुहरू
र किन ? मूकदर्शक बनेका छन्
ढुँडिखेलको छातिभरि
यी जवान लोकतान्त्रिक आन्दोलनहरू ।
अचम्म लाग्दो !
कहाँबाट आए यी बगरे कसाइहरू ?
थुनेका छन् हामीलाई
च्वाँचेहरूको घिनलाग्दा खोरहरूमा
र छाड्छन् राजनैतिक फोहोरमाथि लडीबुडी गर्न ।
हामी बनेका छौँ
रङ्गीन गाईबाख्राहरू दुरुस्तै
अलमस्तीमा चर्दै छौँ
आफ्नै देशको छातीमाथि हरियो घाँस ।
साँच्चै,
यी सप्पैहरू... कहाँ कहाँबाट आएर
चर्काउँदै छन् हाम्रो मुटुभित्रको सुन्दर देश ?
(अप्रिल २०१०)
No comments:
Post a Comment